Olsztyński Miejski Ośrodek Kultury (MOK) stał się właścicielem wagonu kolejowego znanego jako „Dresden”, który ma plany ustawić w pobliżu Muzeum Nowoczesności. W takich wagonach transportowano tzw. przesiedleńców do dawnych Prus Wschodnich po II Wojnie Światowej. Teraz, MOK zachęca do udostępniania osobistych opowieści i pamiątek związanych z tymi wydarzeniami.
W piątkowym wpisie na platformach społecznościowych, ośrodek poprosił o udostępnianie wszelkiego rodzaju pamiątek – zarówno fizycznych, jak i zapisanych lub nagranych wspomnień – które odnoszą się do przesiedleń do Olsztyna.
„Planujemy realizację projektu pod tytułem „Olsztyn: Wagon nr 1945”, który będzie odwoływał się do losów repatriantów i tułaczy po II wojnie światowej. W tamtym czasie nasze miasto stało się mieszanką wielu kultur i narodowości. Byli tutaj nowo przybyli z centralnej Polski, repatrianci przesiedleni z wschodnich granic Rzeczpospolitej, autochtoni – Warmiacy i Mazurzy, a także Niemcy, Żydzi, Ukraińcy, Romowie, Białorusini” – napisał MOK, apelując o udostępnianie wspomnień oraz dowodów tamtych czasów, opowieści rodziny i najbliższych.
Pamiątki, które mogą zostać udostępnione, to dokumenty przewozowe, pamiątki repatriantów, listy, drobne przedmioty, notatki z pamiętnika. Pamiątki te można dostarczyć do MOK przy ul. Dąbrowszczaków 3 w Olsztynie, wysłać pocztą lub przez e-mail.
MOK poinformował również, że projekt „Olsztyn: Wagon nr 1945” będzie realizowany na przełomie września i października. Wagon typu „Dresden” już został zakupiony i zostanie nieco odrestaurowany przed przetransportowaniem do Olsztyna. Planuje się go umieścić w pobliżu Tartaku Raphaelsohnów w Parku Centralnym.
Wybrane na tę okazję wagony były używane do transportu ludzi na dawne tereny Prus Wschodnich (po wojnie nazywane Ziemiami Odzyskanymi) z innych regionów Polski takich jak Wilno, Grodno czy Bieszczady. Warunki podróży były bardzo trudne. Przesiedleńcy wyjeżdżali w nieznane, często na wiele dni.
Na Warmię i Mazury po II Wojnie Światowej przybyła niemal całkowicie nowa populacja. Dawni mieszkańcy – Warmiacy i Mazurzy – emigrowali dobrowolnie lub byli do tego zmuszani. W wyniku tych przemian, obecnie na tych terenach mieszka jedynie niewielka grupa autochtonów.